Günümüzde pek çok gıda ürününde sıkça karşılaştığımız “kosher”, İbranice “uygun” anlamına gelen ve gıda ürünlerinin Musevi inancına uygun olarak üretilip satıldığını gösteren bir çeşit onay belgesidir. Kosher sayesinde bugün pek çok Musevi ve Müslüman birey, gönül rahatlığıyla tüketecekleri etin gerek kesim ve üretim kurallarına, gerekse işlem ve herhangi bir katkı maddesi içermediği konusunda emin olarak ürünlerini tüketirler. Günümüzde kaşrut kuralları çerçevesinde onaylanan ve tüketime uygun bulunan ürünlere, uygunluğunu belirten bir adet kosher belgesi / kosher sertifikası verilmektedir. Verilen kosher belgesi, tüketilecek ürünün gıda şartlarını, inanca uygun üretim ve dağıtım yapıldığını doğrulayarak alıcılarda güven oluşturur.
Kaşerut Kuralları Nedir?
Adını sıkça duyduğumuz kaşerut kuralları, Musevilik inancına göre üretiminde ve tüketiminde yasak ve helal olan yiyecekleri belirten, bir gıda ürününün içerisinde neler olup olmayacağını belirleyen en önemli kurallardır. Kaşerut kurallarına göre tüketilmesi yasak olan canlılar şu şekilde listelenmiştir:
Kaşerut Kurallarında Şohet Nedir?
Koşer olduğu bilinen bir hayvan silahla yakalanıp / avlanarak ya da başka bir yolla öldürülerek hemen yenilemez. Koşer olduğuna dair işaretleri taşıyan ve bilinen bir hayvanın önce koşer bir şekilde kesilmesi gereklidir. Koşer kesim işini yapan dini görevliye “Şohet” adı verilir. Şohet, basit bir kasaptan oldukça farklıdır. Şehita kuralları oldukça geniş, yaygın ve karmaşıktır. Şohetin, hayvanın fizyolojisi hakkında sahip olduğu bilginin dışında, kesim sırasında dikkat etmesi gerekli pek çok detay ile ilgili dini bilgilere de ihtiyacı vardır. Tüm bunların yanında temel Yahudilik kurallarına oldukça sıkı bir şekilde bağlılığı büyük önem taşır. Kesimi yapacak bir Şohet, ancak yetkili bir Bet-Din’in onayı sayesinde avlanan koşer hayvanı için kesim yapabilme yetkisine sahip olur. Bet-Din tarafından verilmiş bir onay belgesine sahip olmayan biri, Şehita kurallarını ne kadar detaylı ve iyi bilirse bilsin Şohet olarak yetkili değildir.
Kaşerut Kurallarına Göre Bir Hayvanın Kesimi Nasıl Olmalı?
Şehita’dan önce Şohet, avlanan hayvanın belirli yerlerini kontrol eder ve Kaşerut kurallarına aykırı olmadığı kanısına vardığı takdirde kesime başlar. Alanında uzman veterinerlerin, yaptıkları muayene ve inceleme sonucunda temiz olduğunu söyledikleri, ancak yine de Şohet tarafından kesilmesi uygun bulunmayan bazı hayvanların, uygulama alanında Trefa olarak kesilmesinin ardından yapılan muayenede, kendi iç organlarında hastalığa rastlanması pek çok defa gerçekleşmiş bir olaydır. Uygulanan bu dini geleneğin, hayvanın sağlığı ve güvenliği konusunda ne kadar doğru ve isabetli kriterleri göz önünde tuttuğunun en açık ve net belirtisidir. Kesim için hazırlanan bıçak özeldir. Bıçağın ucu, hayvanın kesim öncesi zarar görmemesi için mutlaka sivri değil, küttür. Bıçağın yapısı, keskinliği, el tırnaklarının bıçağın keskin yüz üzerinde gezdirilmesi ile ölçülür. Yapılan ölçüm sırasında, ufacık bir engebe dahi olsa, hayvan için o bıçakla koşer kesim yapılamaz ve bıçağın çok daha fazla keskinleştirilmesi gerekir. Yapılan bu işlem sayesinde hayvan kesilirken acı çekmez. Nitekim bu derecede keskin bir bıçak kestiği zaman acı hissi vermez.