Avusturyalı analist ve Avrupa İstikrar Girişimi Başkanı Gerald Knaus, Yunanistan ve diğer ülkelerin Avrupa Birliği’nin mülteci mevzuatında değişiklik yapılması için baskı yapması gerektiğini vurguluyor.

göç konusunda türkiye ile anlaşma gerekli0“[Yunanistan Başbakanı] Kyriakos Mitsotakis ve diğer liderler bu tartışmayı Almanya’daki bir trafik kazası gibi izlememeliler. Almanya’nın ve herkesin çıkarına olacak önerilerle gelmeliler. Bana göre bu, sığınmacıları kabul edecek güvenli üçüncü ülkeler için bir öneri.”

Avrupa Birliği ile Türkiye arasında 2016 yılında imzalanan göç anlaşmasının başlatıcısı, bu 2016 anlaşmasına benzer şekilde güvenli üçüncü ülke anlaşmalarına izin verilmesinin gerekliliğine dikkat çekmektedir.

Mart 2016’da imzalanan anlaşma, Yunan makamlarının yeni gelenlerin ilticaya uygunluğunun hızlı bir şekilde değerlendirilmesini ve olumsuz bir karar durumunda Türkiye’ye hızla geri gönderilmesini sağladı. Anlaşma ayrıca, ülkede yaşayan yaklaşık 4 milyon Suriyeli mülteciyi desteklemek için Türkiye’ye 6 milyar avro ödenmesini de içeriyordu.

Eleştirmenler bunu alaycı bir anlaşma, Avrupa değerlerinden bir sapma ve Avrupa sığınma politikasının otoriter Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a devredilmesi olarak adlandırdı. Ancak Almanya Başbakanı Angela Merkel anlaşmanın arkasında siyasi ağırlığını koydu. Akışlar önemli ölçüde azaldı, ancak anlaşma aynı zamanda doğu Ege adası Midilli’deki Moria kampının utanç verici görüntülerine de yol açtı. Ancak Knaus’un da söylediği gibi, 2016-2019 dönemi Almanya’da akışlarda gerçek bir azalmanın yaşandığı tek dönemdi.

“Schengen’in yıkılmasına ve AB hukuku üzerinde gerçek bir baskıya yol açmayacak tek yapıcı yol, Yunanistan’ın ve Almanya’nın çıkarına olacak şekilde Türkiye veya diğer üçüncü ülkelerle yeni bir çalışma işbirliğidir.”

Yunanistan, 14 ülkeyle birlikte, üçüncü ülkelerle anlaşmalar yapılmasını öngören Danimarka girişimini geçen mayıs ayından bu yana destekliyor.

Aşırı sağa bir hediye
Knaus, Alman muhalefetteki Hristiyan Demokratların talep ettiği şeyin -Almanya sınırına gelen herkesin önceki Avrupa ülkelerine geri gönderilmesi gerektiği- pratikte işe yaramayacağını savunuyor. “Yunanistan’ın ve Güneydoğu Avrupa’daki herkesin bildiği gibi, sınırları kapatmak kolay değil, özellikle de insanları geri gönderdiğiniz ülkeler bunun yasaya uygun olmadığını ve size yardımcı olmayacağını söylediğinde,” diye açıklıyor.

‘AB sınırına gözaltı merkezleri ve sığınmacı kabul merkezleri inşa etmenin herhangi bir sorunu nasıl çözeceğini göremiyorum’

Ancak Alman muhalefetinin duruşu, hükümet üzerinde muazzam bir baskı oluşturdu ve hükümet, tüm sınır ülkeleriyle kontroller yaparak karşılık verdi; bu, Almanya’nın akışların gerçekten geldiği ülkelerle zaten kontrolleri olduğu için oldukça anlamsız bir önlemdi. “Hükümet oldukça uygulanamaz bir teklifte bulundu,” diyor ve hükümetin ve muhalefetin argümanlarının “aşırı sağa mükemmel bir seçim konusu sağladığını” ekliyor.

AB’nin, üye devletlerin geçen baharda kabul ettiği göç paktıyla ilgili olarak sorunu yanlış teşhis ettiğine dikkat çekiyor. Bu, paktı baştan itibaren uygulanamaz hale getirdi.

Sonuçta, dediği gibi, AB hukukunun temel bir sorunu, hiçbir sonuç olmaksızın ihlal edilmesidir. Bu değişmezse, yasanın ne dediğinin bir önemi yoktur. Örneğin, Macaristan iltica hakkını çoktan kaldırdı, Polonya Belarus’a geri göndermeyi yasallaştırdı, Finlandiya ise Rusya’ya geri göndermeyi tartışıyor.

“AB sınırına gözaltı merkezleri ve iltica kabul merkezleri inşa etmenin herhangi bir sorunu nasıl çözeceğini göremiyorum, çünkü başvuruları işledikten sonra insanlar hala burada olacak,” diyor. “AB göçle başa çıkamamaktan sorumlu tutulursa, bunun AB için varoluşsal bir krize dönüşebileceğinden korkuyorum.”