Avrupa Birliği ülkeleri, önümüzdeki günlerde ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergilerine karşı ortak bir cephe oluşturmaya çalışacak ve diş ipinden elmasa kadar 28 milyar dolar değerindeki ABD ithalatına yönelik ilk hedefli karşı tedbirleri onaylamaları bekleniyor.

Böyle bir hamle, AB’nin Çin ve Kanada’ya katılarak ABD’ye misilleme niteliğinde gümrük vergileri uygulaması anlamına gelecek ve bazılarının küresel bir ticaret savaşına dönüşmesinden endişe ettiği bir gelişmenin erken bir tırmanışı anlamına gelecek; bu da malları milyarlarca tüketici için daha pahalı hale getirecek ve dünya çapında ekonomileri resesyona itecek.

27 ülkeden oluşan blok, çelik ve alüminyum ile otomobillere %25 ithalat vergisi ve Çarşamba gününden itibaren hemen hemen diğer tüm mallara %20 oranında “karşılıklı” vergilerle karşı karşıya kalacak.

Trump’ın gümrük vergileri, AB’nin ABD’ye yaptığı ihracatın yaklaşık yüzde 70’ini kapsıyor. Bu ihracat geçen yıl toplamda 532 milyar avro (585 milyar dolar) değerinde gerçekleşti. Bakır, ilaç, yarı iletken ve keresteye ise muhtemelen vergi getirilmesi bekleniyor.

AB’nin ticaret politikasını koordine eden Avrupa Komisyonu, pazartesi günü üyelerine, Trump’ın çelik ve alüminyuma uyguladığı geniş kapsamlı karşılıklı vergiler yerine ek vergilere tabi tutulacak ABD ürünlerinin bir listesini sunacak.

İçerisinde ABD’den ithal et, tahıl, şarap, odun ve giyim eşyalarının yanı sıra sakız, diş ipi, elektrik süpürgesi ve tuvalet kağıdının da yer alması bekleniyor.

Blokta daha fazla ilgi gören ve anlaşmazlıkları açığa çıkaran bir ürün ise burbondur. Komisyon %50’lik bir tarife belirlemiş ve bu da Trump’ın blok devam ederse AB alkollü içeceklerine %200’lük bir karşı tarife tehdidinde bulunmasına yol açmıştır.

Şarap ihracatçıları Fransa ve İtalya endişelerini dile getirdiler. Ekonomisi büyük ölçüde serbest ticarete bağlı olan AB, Trump’ın müzakerelere girmesi için baskıyı sürdürmek amacıyla herhangi bir yanıt için geniş bir desteğe sahip olduğundan emin olmak istiyor.

Lüksemburg, Trump’ın kapsamlı gümrük vergilerini açıklamasından bu yana ilk AB çapında siyasi toplantıya pazartesi günü ev sahipliği yapacak. Toplantıda, 27 AB üyesinin ticaretten sorumlu bakanları, vergilerin etkileri ve en iyi yanıtın nasıl verileceği konusunda görüş alışverişinde bulunacak.

AB diplomatları, toplantının temel amacının, Washington ile gümrük vergilerinin kaldırılması konusunda müzakere etme isteği konusunda ortak bir mesajla çıkmak, ancak bunun başarısız olması durumunda karşı önlemlerle yanıt vermeye hazır olmak olduğunu söyledi.

“Brexit’ten sonraki en büyük korkumuz ikili anlaşmalar ve birliğin bozulmasıydı, ancak üç veya dört yıllık müzakereler boyunca bu gerçekleşmedi. Elbette burada farklı bir hikaye var, ancak herkes ortak bir ticari politikaya ilgi görebilir,” dedi bir AB diplomatı.

Karşı tarifeler

AB üyeleri arasında nasıl yanıt verileceği konusunda farklı görüşler var. Fransa, AB’nin tarifelerin çok ötesine geçen bir paket üzerinde çalışması gerektiğini söyledi ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa şirketlerinin “işler netleşene” kadar ABD’deki yatırımlarını askıya almaları gerektiğini önerdi.

İhracatının neredeyse üçte birini ABD’ye yapan İrlanda, “dikkatli ve ölçülü” bir yanıt çağrısında bulunurken, AB’nin ABD’ye üçüncü büyük ihracatçısı olan İtalya, AB’nin herhangi bir karşılık vermesi gerekip gerekmediğini sorguladı.

“Bu zor bir denge. Tedbirler, ABD’yi masaya oturtmak için çok yumuşak olamaz, ancak tırmanışa yol açacak kadar da sert olamaz,” dedi bir AB diplomatı.

Washington ile bugüne kadar yapılan görüşmeler meyvesini vermedi. AB ticaret şefi Maros Sefcovic, Cuma günü ABD’li mevkidaşlarıyla yaptığı iki saatlik görüşmeyi “açık sözlü” olarak nitelendirdi ve onlara ABD tarifelerinin “zararlı ve haksız” olduğunu söyledi.

AB’nin ilk karşı tarifeleri her halükarda Çarşamba günü oylamaya sunulacak ve AB nüfusunun %65’ini temsil eden 15 AB üyesinin nitelikli çoğunluğunun buna karşı çıkması gibi düşük bir ihtimal dışında onaylanacak.

İki aşamada yürürlüğe girecek olan anlaşmanın ilk kısmı 15 Nisan’da, geri kalanı ise bir ay sonra yürürlüğe girecek.

Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen ayrıca pazartesi ve salı günü çelik, otomotiv ve ilaç sektörlerinin üst düzey yöneticileriyle ayrı görüşmelerde bulunarak tarifelerin etkisini değerlendirecek ve bundan sonra ne yapılacağına karar verecek. [Reuters]