Avrupa Birliği’nin sığınma ajansı Pazartesi günü 27 ülkeden oluşan blok, Norveç ve İsviçre için yıllık raporunu yayınladı. Uluslararası mülteci hukukuna göre, insanlar çatışma veya zulümden kaçarken sığınma başvurusunda bulunma hakkına sahiptir. Yoksulluktan kaçan veya daha iyi iş fırsatları arayan göçmenlerin başvuruları genellikle reddedilir.

Duruma rakamlarla bir bakalım:

1.014.000
Geçtiğimiz yıl Avrupa Birliği, Norveç ve İsviçre’de 1 milyondan fazla iltica başvurusu yapıldı. Bu, bir önceki yıla göre %11 daha az. Almanya, 237.000 başvuruyla iltica arayanların en çok başvurduğu ülke olmaya devam ederken, 2023’e kıyasla başvurularda %29’luk bir düşüş gördü.

Göç sorunu, aşırı sağın tarihi kazanımlar elde ettiği ve daha sert sınır mevzuatına karşı protestoların görüldüğü son Alman seçimlerinin ön saflarında yer aldı. İspanya, İtalya ve Fransa, her biri yaklaşık 160.000 başvuruyla Almanya’yı takip etti. Kıbrıs ve Yunanistan, her 140 sakine bir sığınma talebiyle kişi başına en fazla başvuruyu aldı.

151.000
Mülteci statüsüne başvuran Suriyelilerin sayısı. Sığınmacıların en çok tercih edilen uyruğu olmaya devam ederken, toplam başvuruların %15’ini oluştururken, Suriyeli başvurularının sayısı da düştü. Suriye’de yaklaşık 14 yıllık savaştan sonra, eski Devlet Başkanı Beşşar Esad’ın 2024 sonlarında düşmesi, yurt dışına sığınan milyonlarca vatandaşın geri dönmesinin yolunu açtı.

Bazı Suriyeli mülteciler komşu ülkelerden geri dönüş yolculuğunu tamamlamışken, diğerleri sığınma başvurularını geri çekmiş olsa da, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, ülkedeki koşullar iyileşmediği takdirde birçoğunun Suriye’de kalmayabileceği konusunda uyardı. Afganlar ve Venezuelalılar, sırasıyla yaklaşık 87.000 ve 74.000 başvuruyla, sığınmacıların diğer en çok tercih edilen uyruklarıydı.

4,4 milyon
2024 yılı sonunda AB’nin “geçici koruma” programı kapsamında kayıtlı olan ancak iltica rakamlarına dahil olmayan Ukraynalıların sayısı. Çoğunluğu Almanya ve Polonya’da barındırılıyor. Toplu yerinden edilme durumları için oluşturulmuş istisnai bir AB mekanizması olan geçici koruma direktifi, Rusya’nın Ukrayna’yı tam ölçekli işgalinin ardından ilk kez 2022’de etkinleştirildi ve savaş üçüncü yıl dönümünü kutlarken uzatıldı.

Geçici korumaya sahip Ukraynalıların Avrupa Birliği’nde yaşamak, çalışmak, eğitim görmek veya tıbbi bakım almak için sığınma başvurusunda bulunmaları gerekmez, ancak sınırlı bir süre için. Avrupa Sığınma Ofisi geçen yıl yaklaşık 27.000 Ukraynalının kalıcı mülteci statüsü için başvuruda bulunduğunu, bunun 2023’e göre %90 arttığını söyledi. Bunların yarısı Fransa’da koruma talep etti.

%42
İlk kez başvuranların mülteci statüsü veya başka bir koruma biçimi verilen yüzdesi. Ajans, tanıma oranının 2023’e kıyasla sabit kaldığını ancak uyruklar arasında büyük ölçüde değiştiğini söyledi. Örneğin, Suriyelilerin %90’ının sığınma talepleri tanınırken, Bangladeş’ten gelen sığınmacıların %96’sının başvurusu reddedildi. Ayrıca, ilk yanıt bekleyen “neredeyse rekor” 981.000 vaka vardı ve bu, yetkilileri ve sığınma sistemlerini alt üst eden 2016’daki mülteci krizinin zirvesinden bu yana görülmemiş bir birikimi yansıtıyordu. [AP]