İklim değişikliği hızlanıyor. Küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlamak için zamanımız daralıyor. Ya yetkilerimiz dahilinde üzerimize düşeni oynayabiliriz ya da eylemsizliğimizin korkunç sonuçlarına katlanabiliriz.
Politika yapıcılar, iş dünyası liderleri ve sivil toplum önümüzdeki hafta Dubai’de düzenlenecek COP28’de iklim müzakerelerine hazırlanırken, 2023’ün tarihteki en sıcak yıl olacağı kesin gibi görünüyor. Aşırı orman yangınları, kuraklıklar ve seller dünya çapında insani ve ekonomik açıdan ağır kayıplara neden oluyor. Kanıtlar açık: Avrupa Merkez Bankası’nın analizi, emisyonlarımızı azaltmak ve daha yeşil bir ekonomiye geçmek için ne kadar uzun süre beklersek maliyetin de o kadar yüksek olacağını gösteriyor. Avrupa Yatırım Bankası’nın 2023 Yatırım Araştırması, her üç Avrupalı firmadan ikisinin halihazırda iklim değişikliği nedeniyle zarar ve kayıplarla karşı karşıya olduğunu gösteriyor.
Aynı zamanda ekonomilerimizi besleme şeklimiz değişiyor ve enerji dönüşümü hızla ilerliyor. Politikalar, inovasyon, karbon fiyatlandırması ve özel ve mali finansmanın (Avrupa Yeşil Anlaşması da dahil olmak üzere) birleşimi, fosil yakıtların aralıksız yakılması ve küresel ısınmanın neden olduğu bozulmanın azaltılmasına yardımcı olacak teknolojilere yatırımı hızlandırıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın Dünya Enerji Görünümü raporunun da gösterdiği gibi, temiz enerjiye yapılan küresel harcamalar rekorlar kırıyor. Daha temiz enerjiye geçiş yalnızca iyi niyetten kaynaklanmıyor: Aynı zamanda ekonomik açıdan da mantıklı. Artık fosil yakıtlar için yeni altyapı inşa etmek yerine yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak daha ucuz ve daha hızlı. Jeopolitik belirsizliğin arttığı bir dünyada, temiz enerji teknolojileri ülkelerin enerji güvenliğini ve bağımsızlığını artırmaya yardımcı oluyor.
Yeşil geçiş sadece çevremizi korumak için değil aynı zamanda ekonomimizi korumak için de önemli. Rekabet gücü giderek azalan enerji kaynaklarına yatırım yapmak ve geleceğin enerji karışımını şekillendirecek teknolojik atılımları kaçırmak ekonomik olarak mantıklı gelmiyor. Avrupa küresel enerji devrimine katılmayı başaramazsa rekabet gücü onarılamaz biçimde zarar görecek.
Bu sonuçtan kaçınmak istiyorsak Avrupa’nın ileri görüşlü, iddialı ve kararlı olması gerekiyor. Özel sermayenin sıkı bir şekilde yeşil teknolojilere yönlendirildiği, iyi tanımlanmış stratejik hedeflere sahip, istikrarlı ve elverişli bir düzenleyici ortam yaratılmalıdır. İnovasyonun gelişmesine izin vermek için küresel düzeyde eşit bir oyun alanına da ihtiyaç vardır.
AB tarafından ihraç edilen yeşil tahviller gibi finansman araçları, temiz teknolojilerdeki atılımların fonlanmasına yardımcı olacak ve tamamen tamamlanmış bir sermaye piyasaları birliğinde daha da güçlü olacaktır. Yüzen rüzgar santralleri, yeşil hidrojen veya yeni pil teknolojileri gibi son derece yenilikçi özel yatırımlara bağlı riski hafifletmeye yönelik özel finansman çözümleri veya garantiler, Avrupa’nın net sıfıra ulaşmak için ihtiyaç duyduğu altyapının yaygınlaştırılmasına yardımcı olacaktır. Ve küresel düzeyde karbon fiyatlandırması, tüketicileri ve yatırımcıları sürdürülebilir ve enerji açısından verimli ürün ve varlıklara yönelmeye teşvik etmek için şeffaflık sağlayacaktır.
Ancak Avrupa’nın tek başına ilerlemesi yeterli olmayacak: Başkaları da aynı şekilde hareket etmedikçe hepimiz başarısız olacağız. Avrupa Yeşil Anlaşması gibi girişimler, temiz enerji kaynaklarının benimsenmesinde Avrupa dışındaki gelişmekte olan bölgeleri destekleyen iddialı kalkınma politikalarıyla birleştirilmelidir. En son Avrupa teknolojilerine yapılan yatırımlar fark yaratabilir ve yaratacaktır.
Ekonomimizi dönüştürmeye çalışırken herkesi yanımıza aldığımızdan emin olmalıyız. Avrupa adil, kapsayıcı ve eşitlikçi bir geçiş için çabalamalıdır. İklim değişikliği ve geçiş politikaları en savunmasız işletmeleri ve haneleri en sert şekilde etkileyebilir. Geçişin yükünü adil bir şekilde dağıtmak için iyi hedeflenmiş geçici mali önlemlere ve yeniden eğitim girişimlerine ihtiyacımız var.
Ekonomik zorluklar karşısında iklim politikaları sıklıkla günah keçisi olarak görülüyor. Ancak eylemsizliğin sonuçları çok daha kötü olacaktır. Cevap, hırsımızı azaltmak değil, yenilikçilerimizin tüm potansiyelini ortaya çıkarmak, Avrupa ekonomisini daha rekabetçi ve dayanıklı hale getirmek ve herkes için daha adil ve daha sürdürülebilir bir geleceği güvence altına almaktır.
COP28, AB ve dünyanın dört bir yanındaki ülkeler için iklim değişikliğiyle mücadeleye liderlik etme kararlılığını gösterme ve bu kararlılığı somut eylemlerle destekleme şansıdır. Görevlerimiz dahilinde bu kolektif çabaya katılacağız.
Fatih Birol Uluslararası Enerji Ajansı İcra Direktörü, Werner Hoyer Avrupa Yatırım Bankası Başkanı ve Christine Lagarde Avrupa Merkez Bankası Başkanı olarak görev yapıyor.